پژوهش و نگرشی نو دربارة شش کنایة قرآن کریم

چکیده
کنایه یکی از اسلوب‌های مهمّ بیانی در همة زبان‌هاست و از دیرباز به صورت گسترده در زبان و ادبیّات همة اقوام، از جمله قوم عرب به کار رفته است. از آنجا که قرآن کریم با زبان مردم با آنان سخن می‌گوید، از همة عناصر بیانی، به‌ویژه کنایه برای بیان مقاصد گوناگون بهره برده ‌است. در این مقاله، شش عبارت کنایی قرآن مجید تجزیه و تحلیل می‌شود؛ کنایه‌هایی که برخی از مترجمان و یا حتّی مفسّران، آن را به گونه‌ای تعبیر کرده‌اند که اغلب فارسی‌زبانان با مطالعة آنها نمی‌توانند به معنا و مفهوم مورد نظر آیات برسند. پس از ذکر آیۀ مورد بحث، نظر مفسّران دربارۀ عبارات کنایی آیۀ مذکور بیان شده، سپس به روش «توصیف و تحلیل» و با استناد به منابع معتبر و بررسی ترجمه‌های فولادوند و آیتی، معنای ارجح کنایه‌ها به عنوان هدف اصلی این مقاله تبیین می‌شود. ضرورت انجام این تحقیق، نارسایی در ترجمه‌های بعضی مفسّران، ملحوظ داشتن معانی تحت‌اللّفظی صرف در برخی ترجمه‌های معاصر و بعضاً عدم دریافت کامل معنای کنایی آیه است.
کلیدواژه‌ها
قرآن؛ عبارت؛ ترجمۀ قرآن؛ کنایات قرآنی؛ تفسیر قرآن