فرآیند فهم متن در متون دستوری رمز گشایی تعدادی از واژگان کلیدی «الکتاب» سیبویه (با محوریت جلد اول)

چکیده
واژه­ها، اصطلاحات و ترکیبات، اسلوب­ها و ساختارهای جمله، پیش فرض­ها و مفروضات نویسنده، مبانی و اصول اساسی و اولیه، عوامل سرنوشت ساز و نقش آفرین در فرایند معنایابی متون دستوری هستند.«الکتاب»به عنوان اولین کتاب مدون در زمینة صرف و نحو زبان عربی، نیز از این اصول زبانی و برون زبانی مستثنی نیست. پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی – تحلیلی وبا استناد به اصطلاحات علم اصول، به بررسی تعدادی از واژگان کلیدی «الکتاب» می­پردازد که در سنگ بنای «الکتاب» به وفور از آن­ها استفاده شده است و اصولی چون ترادف، تضاد، اشتراک لفظی، حقیقت لغوی و عرفی بر آن­ها اعمال گردیده است. تلاش نگارندگان بر این بوده است که با بررسی تطبیقی مسائل مطرح شده بر برش­هایی از متن کتاب، تأثیر مستقیم واژگان بر متن، به مخاطب نشان داده شود و عواقب سوء فهم واژگانی به وی گوشزد گردد.