دیدگاه عین القضات در باب حروف، حروف مقطّعه و نقط

هر چند عین‌القضات تفسیری مستقل از قرآن مجید از خود به یادگار نگذاشته است، امّا سراسر آثار او مزیّن به آیات قرآن و تفسیر و تأویل آنست. او مراتب فهم قرآن را در چهار مرحله خلاصه می‌نماید:
الف- مشاهده­ی کلمات به شکل حروف متّصل
ب- عرضه‌ی جمال قرآن به شکل حروف منفصل
ج- تحول حروف به نقط
د- محو نقط و قرائت بیاض قرآن
در فهم این مراتب، درک معنی و جایگاه حروف و نقط از دیدگاه عین‌القضات اهمّیت خاصی دارد. در این مجال برآنیم تا فهم و دریافت خود را از مجموع عبارات پراکنده‌ای که عین‌القضات درباره­ی مفهوم حروف، به ویژه حروف مقطعه و نیز نقط در آثار خود عرضه داشته، بیان کنیم و ببینیم آیا نگاه او در باب حروف و نقط و نیز تأویل‌هایش از حروف مقطعه با آنچه مفسران و عرفای پیش از او بیان کرده اند، مرتبط است یا آنچه گفته است حاصل یافته ها و دریافته های خود اوست.