بررسی ترجمههای صور خیال در دو خطبة «الجهاد» و «الملاحم» نهجالبلاغه (با تکیه بر ترجمههای دشتی، شهیدی، قرشی و فیضالاسلام)
بحث في مجلة پژوهش¬های ترجمه در زبان و ادبیات عربی – جامعة العلامة الطباطبائي
چکیده
«ترجمه» به معنای برگرداندن کلام از زبانی به زبان دیگر است. ترجمه با توجّه به نوع متن و هدف ترجمه، به دو نوع معنایی و ارتباطی تقسیم میشود. ترجمة معنایی به متن وفادار، و واحد ترجمه در آن واژه است. همچنین دارای ویژگیهای ترجمة تحتاللّفظی است و به زبان مبدأ گرایش دارد. در مقابل، ترجمة ارتباطی خوانندهمحور است که واحد ترجمه در آن، جمله، و از روانی زبان برخوردار است. نهجالبلاغه، اثری ارزنده و معتبر دینی است که فراتر از کلام مخلوق میباشد. این اثر قریب به 80 ترجمه دارد که مهمترین آنها، ترجمة دشتی، شهیدی، قرشی و فیضالاسلام است. در این مقاله با روش کتابخانهای سعی شده ترجمههای صور خیال در دو خطبة «الجهاد» و «الملاحم» نهجالبلاغه با تکیه بر چهار ترجمة مهمّ مذکور بررسی گردد. گفتنی است که چهار مترجم فوق یکی از دو نوع ترجمه را برگزیدند، امّا در برخی از عبارات فقط به مفهوم و در برخی عبارات دیگر، تنها به متن تکیه کردهاند. همچنین دشتی، شهیدی، قرشی در ترجمة بیشتر جملهها به لفظ توجّه کردهاند و ترجمة تحتاللّفظی ارائه دادهاند، امّا فیضالاسلام اساس کار خود را بر محور ترجمة تفسیری نهاده است. علاوه بر این، ترجمة شهیدی در برخی عبارات، ادبی و ترجمة دشتی دارای زبان معاصر است.
کلیدواژهها
ترجمه؛ نهجالبلاغه؛ علی (ع)؛ صُوَر خیال؛ نقد