پژوهشی درباره «ما»، انواع «ما» و برابرنهاده‌های فارسی آن

یکی از پرکاربردترین ومتنوع‌ترین واژه‌های زبان عربی، واژه «ما»ست. در اهمیت این واژه همین بس که در قرآن کریم قریب به 2616 مورد از آن یافت می‌شود. این واژه به دلیل گوناگونی در حالت (اسم و حرف، معرفه و نکره، صدارت طلب و غیر صدارت طلب، عامل و غیر عامل و…)، تعدّد در نقش (فاعل، مبتدا، خبر، مفعول به، مفعول فیه، مفعول مطلق، تمییز و…) و تنوّع در مفهوم (ابهام، نفی، پرسش، وصف، شرط، تأکید، دلالت بر غیر عاقل و…) در میان سایر واژگان زبان عربی، واژه‌ای ممتاز و ویژه گردیده است. واژه‌ای که شناخت هریک از انواع آن، پژوهشی نو و نگاهی متمایز می‌طلبد تا با ارائه راهکارها و شیوه‌های مناسب، دانش‌پژوه را در تشخیص هر یک از آن‌ها یاری دهد. نیز ترجمه هر نوع از «ما» با توجه به اسلوب‌های خاصی که در کلام دارد، معادل‌هایِ متناسب با مفهوم را طلب می‌کند؛ بدین روی این پژوهش بر آن است تا در فصولی چند، با بررسی انواع مختلف «ما» از منظر علوم مختلف صرف، نحو، بلاغت، ترجمه، به این مهم دست یابد.شیوه نگارش این پژوهش بدین صورت است که ابتدا ویژگی‌های مربوط به هر قسم از «ما»، آنگاه، نقش‌های دستوری آن، راه‌های تشخیص، نکات بلاغی و بالاخره ترجمه آن ارائه می‌شود. البته بخشی نیز به ترجمه یکی از اسلوب-های «ما»ی موصوله اختصاص داده می‌شود و در پایان نتایج حاصل از این تحقیق ارائه می‌شود.