بررسی آراء نحوی فراء در کتاب (معانی القرآن) وی و مقایسه آن با نظریه‌های بصریان هم‌عصر وی (از سوره مومن تا سوره منافقون)
جامعة أصفهان
همانگونه که می‌دانیم در علم نحو دو مکتب متقابل پدید آمد. یکی مکتب بصری که بر قیاس اهتمام می‌ورزید و در این راه از استعمال رایج عرب کمک می‌گرفت. سرآمد نحویان این مکتب خلیل بن احمد – پایه گذار علم نحو- و سیبویه است، و مکتب دیگر مکتب کوفه بود که به اصول شنیداری توجه زیادی داشت، و آن را با وجود آن که نادر وکمیاب بود بر قیاس ترجیح می‌داد. از مشهورترین نحویان این گروه می توان به کسائی و فرّاء اشاره نمود. و فراء (متوفی سال 207 ه) از بزرگان نحو در مکتب کوفه به شمار می‌رود، و از مهمترین کتابهای وی، می‌توان به کتاب «معانی القرآن» اشاره نمود که با توانایی و ید طولانی که در شناخت لغت و صرف و نحو و ادبیات و بلاغت داشته توانسته است مطالب اعرابی بسیار مفید و نکته های ارزنده ای را در این کتاب بگنجاند. و از آنجا که فراء وجوه اعرابی را در حین تفسیر قرآن کریم ذکر نموده، لذا محور اصلی این موضوع استخراج نظریه های نحوی او از کتاب «معانی القرآن» و مقایسه آن با آراء سائر نحویان همچون سیبویه (متوفی سال 180 ه) وکسائی (متوفی سال 156 ه) است. برای پژوهشگران استخراج این وجوه مجموعه کاملی از اعراب قرآن به شمار می آید، که شامل مقایسه نظریه های نحوی فراء با آراء نحویان دیگر است، اضافه بر این که این تحقیق می‌تواند منجر به کشف آراء نحوی جدید و همچنین کشف بعضی اصطلاحات خاص فراء در علم نحو شود.ضمناً این تحقیق این امکان را برای محققین فراهم می آورد که بدون نیاز به مراجعه به کتاب «معانی القرآن» فراء از نظریه های نحوی او مطلع شوند.
